POD PRĄD…?
Nie przypadkiem mój krótki komentarz dotyczący twórczości Jacka Świgulskiego postanowiłam otworzyć takim oto pytaniem. Taka cechę wykazuje zarówno sam autor, jak i jego prace. Co oznacza jednak owo pod prąd i czy w dzisiejszej epoce może to być jeszcze możliwe?
Patrząc z formalnego punktu widzenia twórczość autora sytuuje się pomiędzy tradycją a nowatorstwem, naturalizmem i abstrakcją, codziennością a metafizyką. Jest więc pomiędzy nurtami. Odnajdziemy tu pewien dialog z twórczością Teresy Pągowskiej, czy Jerzego Nowosielskiego. To samo upodobanie do figuratywności, a zarazem synteza materialnego i niematerialnego, widzialnego i niewidzialnego, codzienności i metafizyki. Świadomość łączności z tradycją obecna jest także w samych tytułach: cykl Kobiet, cykl Madonn, cykl Gracji, Śpiąca Wenus, czy tryptyk zatytułowany Fantazje Danae. W przypadku Świgulskiego należałoby jednak mówić o konsekwencji i odwadze wynikających z poszukiwania własnego, oryginalnego sposobu wypowiedzi artystycznej.
Nie sposób nie dostrzec faktu, że głównym tematem, któremu autor poświęca swoją uwagę jest kobieta. Czasem o ledwo zarysowanych kształtach, kiedy indziej w hieratycznej, albo wręcz nienaturalnej pozie. Malarz wykorzystuje kanon kobiety, a raczej ludzkiej postaci do ukazania złożoności samej jej natury. Forma kobiety jest tu także pretekstem do uruchomienia kolorystycznej gry oddziaływań. Każdy rysunek, czy obraz stanowi zamkniętą i starannie opracowaną całość będącą jednocześnie częścią cyklu. Poszczególne obrazy stają się w ten sposób wieloma toczącymi ze sobą dialog kobietami, albo jedną, podlegającą nieustannej przemianie. Ulubionym modus vivendi przedstawionych postaci staje się w ten sposób przysłowiowa owidiuszowska metamorfoza, albo „przemiany ciał w nowe kształty”. Chociaż przemiana nie zajmuje głównego miejsca u malarza, to jednak stanowi, obok kategorii tożsamości tematyczną dominantę.
Zarówno rysunki, jak i malarstwo Świgulskiego stawiają w centrum uwagi problematykę tożsamości. Nie jest ona jednak, jak może się na pozór wydawać ograniczona do jej żeńskiego aspektu. Punctum w pracach autora stanowi zawsze jakieś rozdarcie, jakiś cień, tak pięknie przedstawiony w Autoportrecie z cieniem. Protagonistki obrazów niczym majestatyczne heroiny tragedii dążą do rozpoznania swojego, własnego losu. Kategoria rozdarcia jest dla Ja swoistym lustrem, które wyłania się z wizualnej identyfikacji z własnym odbiciem. Od chwili spotkania ze swoim sobowtórem możemy go albo pokochać, albo pokonać. Trzecia możliwość nie istnieje. Ja przedstawionych kobiet, tak jak zazwyczaj każde Ja nie zgadza się ze swoim obrazem. Ja jest przecież widziane zawsze inaczej, z boku, z oddalenia, w krzywym zwierciadle communitas. Zawsze ukryte za maską persony.
W głównej roli Świgulski obok kobiety obsadza sam kolor, który nie jest już tylko przedstawiający, ale staje się wyrażający. Odnajdujemy tu mocne gamy nasyconej czerwieni chłodnego, kontrastującego z nią błękitu, kiedy indziej kolor prawie szmaragdowy, lub lapis lazuli. Płótna te stawiają w centrum problem uobecnienia, a nie jedynie reprezentacji. A tam, gdzie chodzi o uobecnienie tam zawsze wkracza sacrum. Być może tak mało obecna, a w dobie symulakrów prawie niemożliwa kategoria uobecnienia sacrum pozwala użyć w stosunku do twórczości Świgulskiego sformułowania pod prąd. Autor jednak nie daje żadnych gotowych recept. To, co zdaje się jedynie mówić to stwierdzenie faktu. Jestem tylko malarzem, a oto moje obrazy. Jeśli macie chwilę, popatrzcie.
Dr Katarzyna Wojtysiak – Wawrzyniak
Uniwersytet Adama Mickiewicza
Zakład Dramatu i Teatru
1 z 15
BWA Gallery - Sieradz 09.05.2008
2 z 15
BWA Gallery - Sieradz 09.05.2008
3 z 15
BWA Gallery - Sieradz 09.05.2008
4 z 15
BWA Gallery - Sieradz 09.05.2008
5 z 15
BWA Gallery - Sieradz 09.05.2008
6 z 15
BWA Gallery - Sieradz 09.05.2008
7 z 15
BWA Gallery - Sieradz 09.05.2008
8 z 15
BWA Gallery - Sieradz 09.05.2008
9 z 15
BWA Gallery - Sieradz 09.05.2008
10 z 15
BWA Gallery - Sieradz 09.05.2008
11 z 15
BWA Gallery - Sieradz 09.05.2008
12 z 15
BWA Gallery - Sieradz 09.05.2008
13 z 15
BWA Gallery - Sieradz 09.05.2008
14 z 15
BWA Gallery - Sieradz 09.05.2008
15 z 15
BWA Gallery - Sieradz 09.05.2008
1 z 14
BWA Gallery - Sieradz 10/31.05.2008
2 z 14
BWA Gallery - Sieradz 10/31.05.2008
3 z 14
BWA Gallery - Sieradz 10/31.05.2008
4 z 14
BWA Gallery - Sieradz 10/31.05.2008
5 z 14
BWA Gallery - Sieradz 10/31.05.2008
6 z 14
BWA Gallery - Sieradz 10/31.05.2008
7 z 14
BWA Gallery - Sieradz 10/31.05.2008
8 z 14
BWA Gallery - Sieradz 10/31.05.2008
9 z 14
BWA Gallery - Sieradz 10/31.05.2008
10 z 14
BWA Gallery - Sieradz 10/31.05.2008
11 z 14
BWA Gallery - Sieradz 10/31.05.2008
12 z 14
BWA Gallery - Sieradz 10/31.05.2008
13 z 14
BWA Gallery - Sieradz 10/31.05.2008
14 z 14
BWA Gallery - Sieradz 10/31.05.2008
1 z 50
KOBIETA XV, 2005, akryl na płycie, 120 x 80
2 z 50
KOBIETA II, 2005, akryl na płycie, 120 x 80
3 z 50
KOBIETA XIV, 2005, akryl na płycie, 120 x 80
4 z 50
KOBIETA IX, 2005, akryl na płycie, 120 x 90
5 z 50
KOBIETA I, 2005, akryl na płycie, 120 x 80
6 z 50
KOBIETA VI, 2005, akryl na płycie, 120 x 80
7 z 50
Kobieta I, 2006, akryl na płycie, 180 x 80 cm
8 z 50
Kobieta II, 2006, akryl na płycie, 180 x 80 cm
9 z 50
Kobieta III, 2006, akryl na płycie, 180 x 80 cm
10 z 50
Kobieta IV, 2006, akryl na płycie, 180 x 80 cm
11 z 50
Kobieta V, 2007, akryl na płycie,175 x 60,5 cm
12 z 50
Kobieta VI, 2007, akryl na płycie, 175 x 60,5 cm
13 z 50
Kobieta VII, 2007, akryl na płycie, 175 x 60,5 cm
14 z 50
Kobieta VIII, 2007, akryl na płycie, 175 x 60,5 cm
15 z 50
Kobieta X, 2006, akryl na płótnie, 160 x 65 cm kopia
16 z 50
Kobieta XI, 2006, akryl na płótnie, 160 x 65 cm
17 z 50
GRACJA IV, 2006, olej na płycie,122 x 50 cm
18 z 50
GRACJA V, 2006, olej na płycie,122 x 50 cm
19 z 50
GRACJA VI, 2006, olej na płycie,122 x 50 cm
20 z 50
GRACJA VII, 2006, olej na płycie,122 x 50 cm
21 z 50
PORTRET PODWÓJNY II, 2007, technika mieszana na płótnie, 180 x 100 cm
22 z 50
PORTRET PODWÓJNY IV, 2007, technika mieszana na płótnie, 180 x 120 cm
23 z 50
PORTRET PODWÓJNY V, 2007, technika mieszana na płótnie, 140 x 180 cm
24 z 50
PORTRET PODWÓJNY VI, 2007, technika mieszana na płótnie, 200 x 150 cm
25 z 50
PORTRET PODWÓJNY VII, 2007, technika mieszana na płótnie, 120 x 60 cm
26 z 50
PORTRET PODWÓJNY VIII, 2007, technika mieszana na płótnie, 120 x 60 cm
27 z 50
PORTRET PODWÓJNY IX, 2007, technika mieszana na płótnie, 120 x 60 cm
28 z 50
Kobieta I, 2006, technika mieszana na tekturze, 100 x 70 cm
29 z 50
Kobieta II, 2006, technika mieszana na tekturze, 100 x 70 cm
30 z 50
Kobieta III, 2006, technika mieszana na tekturze, 100 x 70 cm
31 z 50
Kobieta IV, 2006, technika mieszana na tekturze, 100 x 70 cm
32 z 50
Kobieta VI, 2006, technika mieszana na tekturze, 100 x 70 cm
33 z 50
Kobieta VIII, 2006, technika mieszana na tekturze, 100 x 70 cm
34 z 50
Kobieta X, 2006, technika mieszana na tekturze, 100 x 70 cm
35 z 50
Kobieta XI, 2006, technika mieszana na tekturze, 100 x 70 cm
36 z 50
Kobieta XXV, 2006, technika mieszana na tekturze, 100 x 70 cm
37 z 50
Kobieta XXVIII, 2006, technika mieszana na tekturze, 100 x 70 cm
38 z 50
Kobieta XXX, 2006, technika mieszana na tekturze, 100 x 70 cm
39 z 50
Kobieta XXVII, 2006, technika mieszana na tekturze, 100 x 70 cm
40 z 50
ŚPIĄCA WENUS IV, 2007, technika mieszana na płycie, 122 x 80 cm
41 z 50
ŚPIĄCA WENUS IX, 2007, technika mieszana na płycie, 122 x 90 cm
42 z 50
ŚPIĄCA WENUS II, 2007, technika mieszana na płycie, 122 x 80 cm
43 z 50
ŚPIĄCA WENUS V, 2007, technika mieszana na płycie, 122 x 80 cm
44 z 50
ŚPIĄCA WENUS VII, 2007, technika mieszana na płycie, 122 x 90 cm
45 z 50
ŚPIĄCA WENUS III, 2007, technika mieszana na płycie, 122 x 80 cm
46 z 50
ŚPIĄCA WENUS VIII, 2007, technika mieszana na płycie, 122 x 90 cm
47 z 50
FANTAZJE DANAE I, 2007, technika mieszana na płycie, 207 x 95 cm
48 z 50
FANTAZJE DANAE II, 2007, technika mieszana na płycie, 207 x 95 cm
49 z 50
FANTAZJE DANAE III, 2007, technika mieszana na płycie, 207 x 95 cm
50 z 50
FANTAZJE DANAE - zestawienie I, 2007, technika mieszana na płycie, 3 x 207 x 95 cm